اثرات سرمایه اجتماعی خانواده بر گرایش به مصرف سیگار در بین جوانان: مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه مازندران

یکی از اهداف مهم برنامه های توسعه هر کشور کاهش آسیب های اجتماعی است که تحقق و دست یابی به این هدف، نیازمند شناخت عوامل موثر بر ایجاد آن در جامعه می باشد. گرایش به مصرف سیگار یکی از مهم ترین مشکلات و آسیب های اجتماعی است. امروزه محققین سرمایه اجتماعی را یکی از عوامل زمینه ساز و موثر در سلامت اجتماعی و کاهش خطرپذیری در جامعه می دانند. پژوهش حاضردرصدد تبیین میزان گرایش به مصرف سیگار به عنوان یکی از رفتارهای پرخطر و مضر برای سلامتی و رابطه آن با سرمایه اجتماعی خانواده می باشد. چارچوب نظری این پژوهش بر پایه نظریه سرمایه اجتماعی خانواده کلمن است. با به کار گیری روش پیمایش به عنوان روش تحقیق، از پرسش نامه خود اجرا جهت گرد آوری داده ها استفاده شده است. دانشجویان دانشگاه مازندران در سال تحصیلی 92-91 به عنوان جامعه آماری در نظر گرفته شدند. و تعداد 400 نفر بر اساس نمونه گیری طبقه ای متناسب انتخاب و پرسش نامه ها بین آنها توزیع گردید. سپس اطلاعات گردآوری شده به کمک نرم افزارspss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته های پژوهش حاکی از آن است که بین میزان سرمایه اجتماعی شناختی درون خانواده و نیز سرمایه اجتماعی شناختی بیرون از خانواده با میزان گرایش به مصرف سیگار رابطه معنادار و معکوسی وجود دارد. بدین معنی که هر چه میزان سرمایه اجتماعی شناختی درون و بیرون از خانواده بیشتر باشد، میزان گرایش به مصرف سیگار در دانشجویان کمتر خواهد بود. با این حال، بین سرمایه اجتماعی ساختاری درون خانواده و نیز سرمایه اجتماعی ساختاری بیرون از خانواده با میزان گرایش به مصرف سیگار رابطه معناداری مشاهده نشده است. همچنین نتایج تحلیل رگرسیونی نشان داد که از بین مولفه-های سرمایه اجتماعی خانواده؛ ارتباطات درون خانواده، نظارت و اگاهی درون و بیرون از خانواده، صمیمیت بین اعضای خانواده، حمایت اجتماعی خانواده و فروبستگی بین نسلی با میزان گرایش به مصرف سیگار رابطه معکوس و معناداری داشته اند.